Досан ахун

Бердиев

Мәулімбердіұлы

қазақ, адай қараш руынан

Табын ауданы, №10 ауыл тұрғыны

Діни ғұлама, ахун, бай. «Алашорда» мүшесі. 1917 жылы 1-11 мамыр аралығында Мәскеуде өткен Жалпы мұсылман съездінің делегаты. Совет өкіметі құрылған сәтінен бастап оған қарсы контрреволюциялық жұмыстар жүргізген. 1923 жылы Табын ауданы аумағындағы «Алашорда» ұйымын басқарған. 1924 жылы ұйым совет өкіметімен талқандалғаннан кейін, Досан ахун жасырынып, ұстатпай кеткен.

1926 жылы Досан ахун Сам жерінде кеңес өкіметіне қарсы көтеріліс ұйымдастырған. Кеңес өкіметінің 3 адамы көтерілісшілер қолынан қаза тапқан. 1927 жылы күзде «Жем» өзені бойында Бегей руынан Қошмағанбет ишан Есжанұлымен бірге ахун-ишандардың І-ші жиынын ұйымдастырған. Оған 300-ден астам ахун-ишандар мен байлар қатысып, кеңес өкіметіне қарсы көтеріліс ұйымдастыру мәселесі талқыланған. 1930 жылы көктемде Маңғыстаудың «Мырзайыр-Басқұдық» жерінде тағы да Қараш Досан ахун мен Бегей Қошмағанбет ишанның ұйымдастыруымен ІІ-ші ахун-ишандар жиыны өткізілген. 1931 жылы сәуір айында Ахун-ишандардың ІІІ-ші жиыны Оңтүстік Үстірттегі «Ұзын-Тесіктам» жерінде Қараш Досан ахунның тапсырмасымен Бегей Қошмағанбет ишан ұйымдастырады. Бұл жиынға Досан ахун өзі қатыса алмаған. Осы жиында Досан ахунның ұсынысына сай Мырзалы Тынымбаев Адай көтерілісшілерінің бас ханы болып сайланған және алғашқы жорыққа 300 аламан «Сам» жеріндегі өкімет ұйымдарын тонауға аттанған. Осылайша Адай көтерілісінің ұйымдастырылуына Досан ахунның ықпалы зор болған. 1931 жылы қыркүйекте көтеріліс басып-жаншылғаннан кейін, Досан ахун Көне-Үргеніш жеріне барып, жасырынған. Сол жылы қараша айында тұтқындалып, 11 күні алғашқы жауап алынған. Содан кейін Ташауыз қаласына тергеуге жөнелтілген.

1932 жылы 22 ақпанда Ашхабад түрмесіне қамалып, тергеу ісі қаралған. Мамыр айында Ашхабад термесінен Ақтөбе ОГПУ абақтысына арнайы конвоймен айдалған. 22 шілдеде Ақтөбе ОГПУ өкілі Янкин, Д.Мәулімбердіұлына қарсы қозған №19/УСО ісі бойынша ҚК-тің 58-2 бабы айып тағып, қамауға алған. 30 тамызда айыптау қорытындысы шығарылып, 29 қазанда ОГПУ Үштігінің №137/к хаттамасымен ату жазасына кесілген. Досан ахун 1932 жылы 27 қараша күні сағат 23:30-да Ақтөбе қаласында атылған

Ақталмаған